‘Over taalbarrières en cultuurverschillen heen bouwen we een band op’

Als verpleegkundige binnen het vluchtelingenteam helpt Jurgen vluchtelingen met (ernstige) psychologische klachten. ‘Er zijn maar weinig ggz-teams actief met deze bijzondere doelgroep, terwijl het natuurlijk mensen zijn die al veel hebben meegemaakt. Mooi werk, waarbij je cultuursensitief moet zijn en de vertrouwensband die je opbouwt essentieel is.’

Begeleiding bij PTSS

‘De mensen die ik help komen uit verschillende landen en zijn om diverse redenen naar Nederland gevlucht. De voornaamste redenen zijn dat ze wonen in een conflictgebied, vanwege geaardheid, politieke kwesties of een afwijkende godsdienst.’

Bij veel van de cliënten die we in het vluchtelingenteam helpen is PTSS de grondslag van hun psychiatrische ziektebeeld,’ vertelt verpleegkundige Jurgen. ‘Hoe dat zich uit verschilt per persoon. Ik begeleid bijvoorbeeld een oud kind-soldaat, die in psychoses constant het gevoel heeft te worden aangevallen. Bij een ander uit de PTSS zich in een depressie waardoor ze zichzelf en haar kinderen verwaarloost.’

Als verpleegkundige werken op een asielzoekerscentrum

‘Omdat de meeste cliënten asielzoekers zijn, werk ik voornamelijk op AZC’s. Die verschillen enorm per locatie. Soms wonen de vluchtelingen in bungalows op een vakantiepark. Maar vaak zijn het ook opgestapelde containerwoningen of oude gebouwen waarbij 6 of 7 mensen een kamer delen. De omstandigheden zijn natuurlijk beter dan de vluchtelingenkampen in Griekenland, maar luxe kun je het bepaald niet noemen.’

In de praktijk leren van ervaren collega's

'Dat regie nemen en de situatie overzien is echt een nieuwe manier van kijken. Daar ben ik langzaamaan mee begonnen.'

'Ik nam bijvoorbeeld eerst de verantwoordelijkheid over depots, dat cliënten die op tijd krijgen. Daarna sloot ik aan bij triage-gesprekken, om dat stuk van het werk te leren. In zo'n triage bepalen we of een cliënt bij ons kan binnenstromen, of dat hulp vanuit de basis-ggz of huisarts meer passend is. Je leert als SPV in zo'n gesprek echt mee te denken en dat maakt het werk anders dan dat van een verpleegkundige. Veel ruimer. Want het is natuurlijk een verschil, of je specifieke taken krijg of echt zélf moet nadenken over wat er nodig is in een situatie.' 

'Binnen het gebiedsteam werken een aantal SPV met jarenlange ervaring. Ik ben altijd wel onder de indruk van hoe snel zij situaties kunnen inschatten. Maar het mooie in dit gebiedsteam is wel echt dat ik het leren tijdens de opleiding kan combineren met het leren van ervaren collega's.'

Stress door de onzekere situatie

Ons team is ontzettend bevlogen en zelf ook multicultureel. Samen ondersteunen we de cliënt in het herstel. Ook dat is bij deze doelgroep vaak complexer.’

‘Vanwege de PTSS zijn de stressniveaus bij deze doelgroep hoog. Het helpt natuurlijk totaal niet dat daar nog meer stress bovenop komt door de onzekere situatie waarin de ze zitten, bijvoorbeeld omdat ze nog in afwachting zijn van de beslissing van de IND. Kun je hier blijven of word je misschien terug gestuurd naar je land van herkomst? En hoe is het met je familie, die vaak nog in een onveilige situatie leeft? Die druk en stress vermoeilijkt het herstel.’ 

Iets van jezelf toevoegenin de begeleiding

Het mooie is dat ik in dit werk ook echt iets van mezelf kan leggen. Zo heb ik een achtergrond in sport, die ik gebruik in de activering. En ik doe veel met ademhalingsoefeningen ter ontspanning. In het verleden heb ik daar in stressvolle periodes zelf ook veel baat bij gehad. Het is leuk om dat nu ook in mijn werk toe te kunnen passen.