‘Door te promoveren geef ik echt een eigen invulling aan mijn A-opleiding’

In 2019 startte Lydia Pieters haar A-opleiding tot medisch specialist in de psychiatrie bij GGz Centraal. Een traject dat ze besloot te combineren met een promotietraject. Pittig, maar tegelijk een leuke uitdaging. En dat past bij haar.

‘Ik haal veel energie uit het klinische werk, maar vind het ook heel leuk om mijn eigen project te hebben. Met verdieping en een focus op wetenschappelijke ontwikkeling. Het is vooral heel mooi dat de mogelijkheid er is, om zo’n promotie aan je opleiding toe te voegen. Dat je daarmee echt een eigen invulling aan de A-opleiding kunt geven.’

Je onderzoekt de relatie tussen bewegingsstoornissen, beweging, slaapstoornissen en de ernst van het verloop van psychotische en psychiatrische klachten. Vertel!

‘Dat klopt inderdaad. Mijn onderzoek, de PSYDAILY studie, richt zich op patiënten met een psychotische stoornis die ambulant onder behandeling zijn bij GGz Centraal. Ik kijk naar de relatie tussen beweging, bewegingsstoornissen en slaap en de ernst van hun psychiatrische klachten.

Het idee is dat de mensen met bewegingsstoornissen een ernstiger psychiatrisch beeld laten zien dan mensen zonder een bewegingsstoornis. En dat dat een voorspellende factor kan zijn voor een ernstiger beloop van de psychotische stoornis. Daarnaast verwachten we dat beweging en slaap invloed hebben op de ernst van het psychiatrische beeld.’

‘Bij de PSYDAILY studie verzamelen we informatie over de patiënt door middel van klinische interviews, een lichamelijk onderzoek en een elektronische meting voor de bewegingsstoornis. En om de beweging, slaap en klachten te meten gebruiken we nieuwe meetmethodes. Namelijk een horloge met beweegmeter (de MotionWatch8) en een smartphone app (PsyMatetm).’

Klinkt heel innovatief, zo’n horloge en app.

‘Het is ook wel echt iets nieuws, dat klopt. Tegelijk past het heel goed bij de hedendaagse ontwikkelingen. Zo veel mensen hebben immers een Fitbit of Applewatch. Zo’n bewegingstracker wordt ook al wel in een aantal onderzoeken gebruikt. Het innovatieve aan deze studie is vooral de combinatie van het horloge en de app. Op die manier verzamelen we echt veel data. En het is heel nauwkeurig en objectief.’

En hoe verzamel je die data?

‘De patiënten die deelnemen dragen 7 dagen lang het horloge, dag en nacht. Daarmee meten we hun activiteiten én het slaappatroon. Tegelijk gebruiken de patiënten de app, wat een soort dagboek is. 8 keer per dag krijgen ze een melding om een korte vragenlijst in te vullen over hoe ze zich voelen. Zijn ze opgewekt of somber, horen ze stemmen? En wat zijn ze op dat moment aan het doen? Zo krijg je een gedetailleerd beeld over hoe iemand gedurende de week zijn klachten beleeft. En dat is een mooie ontwikkeling.’

Hoe ben je tot dit onderwerp gekomen?

‘Het bijzondere aan mijn promotietraject is de vrijheid die ik had. Er was geen uitgestippeld plan, ik heb echt veel zelf kunnen bedenken. Mijn promotor, Peter van Harten (hoogleraar aan de Universiteit van Maastricht) had al wel een onderwerp liggen. Hij wilde kijken naar nieuwe elektronische meetmethoden, of die ook werken bij patiënten met psychotische stoornissen. En wat de effecten van bewegingsstoornissen zijn, want dat is het gebied waarop hij hoogleraar is. Maar verder kon ik het onderzoek nog helemaal zelf vormgeven, welke vragen en meetmethoden we zouden gebruiken. En uiteindelijk dus ook dat we het horloge en de app gingen combineren.’

En zijn er ook voordelen voor de patiënten die aan het onderzoek deelnemen?

‘We zijn met begonnen in het FACT-team waar ik ook werk. Ontzettend leuk om als behandelaar te zien hoe de patiënten met het onderzoek aan de slag gaan! Ik heb dan dus een dubbele pet op, waarbij ik samen met de patiënten de resultaten bekijk en bespreek. Die gegevens vinden ze meestal heel boeiend, vooral over de slaap. En de informatie over hun beweging is vaak een beetje confronterend. Maar wel interessant. Wat je bijvoorbeeld terug kunt zien is dat patiënten die werken of dagbesteding hebben veel meer bewegen én vaak beter slapen.

Maar het onderzoek is wel observationeel. De data is dus vooral een inzicht in de week van de patiënt, er komen geen concrete behandeldoelen uit. Dat lijkt me trouwens wel heel leuk, interventies aan de hand van de resultaten. Maarja, je kunt helaas niet alles doen hè?’

Meer weten over bewegingsstoornissen in de psychiatrie? Kijk hier voor meer informatie.